Chính phủ liên bang Mỹ mới đây đã có lần đầu công bố hai báo cáo mới nhấn mạnh các vụ tai nạn và tử vong liên quan đến xe tự hành (AV) và xe được trang bị hệ thống hỗ trợ người lái tiên tiến (ADAS). Trong đó, Tesla là dòng xe có nhiều vụ tai nạn nhất liên quan đến ADAS, còn chiếc Waymo của Alphabet là chiếc xe xảy ra nhiều sự cố liên quan đến AV nhất, theo The Verge.
Các công ty công nghệ và xe hơi khẳng định những công nghệ này cứu được nhiều mạng người, nhưng số người chết trong các vụ tai nạn ô tô năm ngoái nhiều hơn so với ba thập kỷ qua. Cần có thêm dữ liệu để xác định chính xác những công nghệ mới này giúp người lái an toàn hơn hay không, hay chỉ đơn giản là giúp việc lái xe trở nên thuận tin.
Năm ngoái, Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia (NHTSA) đã ban hành lệnh chung yêu cầu các công ty ô tô báo cáo các vụ tai nạn liên quan đến AV cũng như hệ thống hỗ trợ lái xe Cấp độ 2 được tìm thấy trong hàng trăm nghìn phương tiện lưu thông trên đường phố Mỹ hiện nay. Cơ quan này yêu cầu các công ty ghi lại các sự cố khi ADAS và các công nghệ tự động được sử dụng trong vòng 30 giây kể từ khi xảy ra va chạm.
Ở Cấp độ 2, chiếc xe có thể kiểm soát tay lái và tăng giảm tốc, nhưng nó không có quyền tự chủ hoàn toàn vì một người ngồi ở ghế lái và có thể điều khiển xe bất cứ lúc nào. Cấp độ 3–5 đề cập đến các phương tiện tự lái kiểm soát tất cả việc lái xe trong các điều kiện cụ thể. Hơn 100 công ty phải tuân theo các yêu cầu báo cáo mới, bao gồm Tesla, Ford và GM cũng như các nhà khai thác AV như Waymo và Cruise.
Công nghệ ADAS Cấp độ 2 trên xe điện Tesla. (Ảnh: Autobody News).
Để chắc chắn, dữ liệu bị hạn chế, thiếu các chi tiết quan trọng như số lượng phương tiện được sản xuất, số lượng phương tiện đang hoạt động và quãng đường đã đi của những phương tiện đó. Các công ty có thể dựa trên các tiêu chí khác nhau khi báo cáo sự cố. Ví dụ, một số nhà sản xuất ô tô nhận được báo cáo tai nạn thông qua hệ thống viễn thông trên xe, trong khi các công ty khác phải dựa vào các yêu cầu của khách hàng chưa được xác minh.
Các quan chức cho biết không đưa ra kết luận chỉ dựa trên những con số có trong các báo cáo. NHTSA dự kiến sẽ công bố dữ liệu sự cố mới hàng tháng với nỗ lực mang lại sự minh bạch hơn.
Steven Cliff, CEO NHTSA, cho biết: “Chúng tôi thực hiện nỗ lực này vì chúng tôi muốn, chúng tôi mong đợi, chúng tôi cần sự an toàn được xây dựng ở mọi giai đoạn phát triển của một chiếc xe. Công nghệ hỗ trợ người lái và tự động hóa cũng không ngoại lệ”.
Các vụ tai nạn liên quan đến ADAS
Số vụ tai nạn liên quan đến ADAS của Tesla cao hơn nhiều so với các công ty khác, rất có thể là do họ bán được nhiều xe trang bị hệ thống Cấp 2 hơn các đối thủ của mình. Một ước tính cho biết số lượng xe Tesla có tính năng “Tự động lái” hoặc “Tự lái hoàn toàn” là 825.970 chiếc. Tesla thu thập dữ liệu viễn thông thời gian thực từ khách hàng của mình, giúp quy trình báo cáo nhanh hơn. Các nhà sản xuất ô tô khác thường phải đợi báo cáo gửi đến từ hiện trường và đôi khi không nhận được chúng trong nhiều tháng.
Theo báo cáo, từ ngày 20/7/2021 đến ngày 21/5/2022, đã có 273 vụ tai nạn liên quan đến xe Tesla sử dụng chế độ lái tự động. Các sự cố của công ty xe điện này chiếm phần lớn trong tổng số 392 sự cố được báo cáo trong khoảng thời gian đó.
Số vụ tai nạn liên quan đến ADAS của các nhà sản xuất ô tô khác không nhiều như Tesla. Honda, công ty bán các tính năng ADAS của mình với thương hiệu “Honda Sensing”, đã tiết lộ 90 vụ tai nạn. Subaru, công ty cung cấp gói ADAS của mình dưới tên "EyeSight", đã báo cáo 10 sự cố. Ford tiết lộ có 5 vụ tai nạn, Toyota báo cáo 4 vụ tai nạn, BMW báo cáo ba vụ tai nạn, và General Motors, nhà sản xuất Super Cruise, chỉ tiết lộ hai vụ tai nạn. Aptiv, Hyundai, Lucid, Porsche và Volkswagen đều báo cáo một vụ tai nạn.
Trong số 392 báo cáo vụ tai nạn, chỉ 98 báo cáo bao gồm thông tin về mức độ nghiêm trọng. Có 6 vụ va chạm dẫn đến việc xảy ra sự cố nghiêm trọng về người và 5 vụ dẫn đến tử vong trong khoảng thời gian trên. Các quan chức NHTSA không tiết lộ các nhà sản xuất đã báo cáo các trường hợp tử vong nhưng nói rằng thông tin sẽ được đưa vào dữ liệu thô được công bố ngày 15/6.
Trong suốt khoảng thời gian diễn ra cuộc họp, các quan chức đã từ chối trả lời các câu hỏi cụ thể về Tesla, thận trọng không đưa ra kết luận về bất kỳ công ty nào. Tuy nhiên, không có gì phải bàn cãi khi cho rằng Tesla là người đi đầu khi nói đến công nghệ hỗ trợ người lái.